Từ ngày 13 – 15/11/2015, Sở Văn hóa - Thể thao và hành trình tỉnh Hà Giang sẽ phối hợp cùng với UBND huyện Đồng Văn tổ chức “Lễ hội Hoa tam giác mạch 2015”. Thông qua lễ hội hoa tam giác mạch năm nay, tỉnh Hà Giang nói chung và huyện Đồng Văn nói riêng sẽ quảng bá tới khách thăm quan loài hoa sắc tím hồng đã và đang làm nên “thương hiệu trải nghiệm” cho mảnh đất Hà Giang xinh đẹp.
Lễ hội Hoa tam giác mạch sẽ được tổ chức gắn với một chuỗi các hoạt động văn hóa, thể thao và khám phá hấp dẫn như: Festival khèn Mông lần thứ 3, năm 2015; trưng bày triển lãm ảnh nghiệp dư với chủ đề sáng tác, quảng bá về Cao nguyên đá Đồng Văn; Hội chợ trải nghiệm Cao nguyên đá; Đêm hội rượu hoa tam giác mạch với chủ đề “Men tình cao nguyên đá”..
Hằng năm cứ vào khoảng thời gian từ tháng 10 - tháng 11, cùng với chút không khí ấm áp của mùa thu còn vương vấn xen vào đó là đôi chút se se lạnh của những ngày đầu đông đang dần đến. khách thăm quan lên hà Giang sẽ phải ngỡ ngàng, giật mình bởi sắc tím hồng của những cánh đồng hoa tam giác mạch mênh mông nở rộ khắp mọi “con đường ngõ hẻm”. Chính điều này đã đem đến một khung trời ngỡ ngàng như trong miền cổ tích khi Lữ khách có dịp ghé chân đến mảnh đất Hà Giang vào mùa hoa tam giác mạch…
Xuất phát từ việc nhận thấy sức hút cũng như những tiềm năng mà hoa tam giác mạch đem lại. Cũng từ năm 2014, UBND tỉnh Hà Giang đã mở rộng diện tích trồng hoa tam giác mạch, nhất là tại những nơi đã có sự Phát triển Lữ Hành nhất định như Đồng Văn, nhằm kết nối các sản phẩm chương trình , tăng thêm sức hấp dẫn đối với khách thăm quan. Đến Hà Giang tham dự lễ hội Hoa tam giác mạch, Lữ khách không chỉ có cơ hội tham quan Công viên địa chất toàn cầu cao nguyên đá Đồng Văn với những giá trị nổi bật về địa chất, địa mạo, sinh thái, văn hóa và khảo cổ mà còn có cơ hội ngắm nhìn những cánh đồng hoa tam giác mạch trải dài như bất tận, chắc hẳn sẽ để lại cho khách thăm quan những khoảnh khắc đáng nhớ không thể nào quên…
Theo các cụ già nhất trong làng kể lại rằng: người dân khu vực miền núi phía Bắc sống chủ yếu bằng lúa và ngô. Một năm nọ, khi lúa - ngô trong nhà đã cạn mà vụ mùa vẫn chưa tới, cả bản làng đi khắp ngóc ngách vẫn không tìm được cái ăn. Vào một ngày kia, bỗng nhiên, dân bản thấy thoang thoảng mùi hương lạ trong gió, lần theo khe núi thì bắt gặp một rừng hoa li ti trải dài qua các sườn núi bèn đem hạt của cây này về ăn thay ngô, gạo. Cánh hoa chụm lại thành hình chóp nón, có ba mặt tam giác, giữ một hạt mạch ở giữa, những chiếc lá cũng có hình tam giác nên được gọi là tam giác mạch.
Tam giác mạch hay còn được gọi là kiều mạch, mọc thành chùm, thường nở rộ trong khoảng 1 tháng (cuối tháng 10, đầu tháng 11). Khi mới nở, hoa có màu trắng li ti, sau chuyển sang phớt hồng, ánh tím và cuối cùng là đỏ sậm. Người dân địa phương thường lấy bột của quả tam giác mạch để làm bánh hoặc dùng hạt trộn với ngô để nấu rượu tạo nên hương vị rượu ngô rất đặc trưng. Lá tam giác mạch non được dùng như một loại rau xanh, khi luộc lên ăn ngọt và mát. Thân cây còn có thể làm thức ăn cho gia súc.
Sự Tích Hoa Tam Giác Mạch
Có lẽ các bạn đang đọc bài viết này nhiều người cũng đã từng một lần đặt chân đến mảnh đất hà giang địa đầu của tổ quốc, nơi đây với những cung đường hiểm trở những cùng khung cảnh núi non hùng vĩ không chỉ vậy ở nơi đó có một loài hoa mang ten tam giác mạch nó mang trong mình một truyền thuyết mà không phải ai trong các bạn cũng biết, dưới đây tôi sẽ giới thiệu cho các bạn về sự tích của loài hoa nhỏ nhắn nhưng xinh đẹp vô cùng.
Chuyện kể rằng nàng Tiên Gạo và nàng Tiên Ngô đi gieo hạt nơi hạ giới, mày trấu, mày ngô chẳng biết làm gì bèn đổ vào khe núi. Cây ngô, cây lúa lớn lên cho hạt. Người người lấy hạt về ăn. Khi ngô hạt lúa trong nhà đã cạn mà vụ sau vẫn chưa tới, cái đói về u ám bản làng, chiều đã buông dài nơi rừng cây mà vẫn chưa thấy ai nhóm bếp. Một hôm mọi người họp nhau lại rồi chia đi khắp núi rừng để tìm cái ăn. Nhiều ngày trôi qua,nhiều nơi đã đến, nhiều hang cùng góc núi đã lục tìm mà vẫn chưa thấy gì có thể làm no cái bụng. Một hôm, thoảng bay trong gió mùi hương là lạ, từ trước đến giờ chưa ai được ngửi. Mọi người cùng tìm đến khe núi,và ai nấy đều ngỡ ngàng, một rừng hoa li ti trải dài suốt từ núi bên này sang núi bên kia, nhìn kỹ mới thấy những cái lá có hình tam giác ẩn nấp khá kín ở dưới hoa. Khi kết hạt mọi người đem về ăn thử thấy ngon không kém gì ngô và gạo. Cái bụng đã ngủ yên không lóc óc đòi ăn nữa. Khói bếp lại bay lên mỗi chiều. Vì là họ nhà lúa, được nảy lên từ mày lúa, mày ngô, nên gọi là mạch, lá có hình tam giác, và thế là nó có tên “tam giác mạch”.