Hà Giang là một tỉnh thuộc vùng núi phía Bắc Việt Nam. phía đông giáp tỉnh Cao Bằng, phía tây giáp tỉnh Yên Bái và Lào Cai, phía nam giáp tỉnh Tuyên Quang.
Hà Giang là mảnh đất địa đầu Tổ quốc với rất nhiều cảnh đẹp làm nao lòng người. Tới với nơi đây, bạn được chiêm ngưỡng cao nguyên đá hùng vĩ, những phiên chợ vùng cao đầy sắc màu... Phong cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp với những thửa ruộng bậc thang, cánh đồng hoa cải mê hồn và bản sắc văn hóa dân tộc vùng cao, cao nguyên đá Hà Giang luôn là điểm hấp dẫn Lữ khách .
1. Hoàng Su Phì - Mùa Lúa Chín Nước Đổ
Hoàng Su Phì là một trong các địa phương thuộc vùng cao Hà Giang nhưng lại có cấu trúc địa hình đỡ khắc nghiệt hơn hướng Đồng Văn, Mèo Vạc.
Ở đây, ít những đồi núi đá tai mèo; đất đai phì nhiêu hơn. Đặc biệt có đỉnh Chiu Lầu Thi (Kiều Liên Ty) cao 2380 m so với mặt nước biển, là đỉnh núi cao thứ 3 cả nước, sau Phan xi păng và Tây Côn Lĩnh.Hệ thống giao thông và thông tin liên lạc của huyện đã tương đối hoàn thiện nên đã tạo ra cho Hoàng Su Phì tiềm năng rất lớn để Phát triển Lữ Hành sinh thái với hàng loạt hệ thống các cơ sở phục vụ chương trình đã đi vào hoạt động, đặc biệt là khu nghỉ dưỡng sinh thái Pan Hau – Thông Nguyên. Ruộng bậc thang Hoàng Su Phì (Hà Giang) đã đón nhận bằng Di tích Quốc gia từ Bộ Văn hóa, Thể thao và hành trình.
Ở đây, ít những đồi núi đá tai mèo; đất đai phì nhiêu hơn. Đặc biệt có đỉnh Chiu Lầu Thi (Kiều Liên Ty) cao 2380 m so với mặt nước biển, là đỉnh núi cao thứ 3 cả nước, sau Phan xi păng và Tây Côn Lĩnh.Hệ thống giao thông và thông tin liên lạc của huyện đã tương đối hoàn thiện nên đã tạo ra cho Hoàng Su Phì tiềm năng rất lớn để Phát triển Lữ Hành sinh thái với hàng loạt hệ thống các cơ sở phục vụ trải nghiệm đã đi vào hoạt động, đặc biệt là khu thăm quan sinh thái Pan Hau – Thông Nguyên. Ruộng bậc thang Hoàng Su Phì (Hà Giang) đã đón nhận bằng Di tích Quốc gia từ Bộ Văn hóa, Thể thao và chương trình .
Còn Mùa nước đổ thì đa phần ruộng Tây Bắc nước ta đổ ải vào tầm tháng 5 - 6, ít nơi tháng 7, một vài thửa có thể tích nước từ tháng 4; nhưng đẹp nhất vẫn là lúc đang cấy dở, tầm tháng 5 - 6.
Hiện tại, Hà Giang cũng đã xây dựng kế hoạch bảo tồn ruộng bậc thang sau khi được công nhận Di tích Quốc gia. Bên cạnh những thửa ruộng bậc thang gắn chặt với cuộc sống, sinh hoạt tín ngưỡng nông nghiệp cũng đã được hình thành và trở thành di sản quý của đồng bào địa phương, gồm 13 dân tộc với khá nhiều lễ hội đặc sắc như: Lễ cúng ma khô của người người Mông; Lễ hội Lùng Tùng của dân tộc Tày; Lễ cúng thần rừng; Lễ mừng cơm mới của người La Chí...
2. Cổng Trời Quản Bạ
Cổng trời Quản Bạ, nằm ở độ cao 1500m so với mặt biển, đây là cửa ngõ đầu tiên lên cao nguyên Đồng Văn. Năm 1939, người ta dựng một cánh cửa khổng lỗ bằng gỗ nghiến dày 150cm ở ngay Cổng trời. Một thời, sau cánh cửa gỗ này là một "thế giới" khác - còn gọi là "Vùng tự trị của người Mèo", gồm các huyện Quản Bạ, Mèo Vạc, Đồng Văn và Yên Minh. Đứng tại Cổng trời Quản Bạ, có thể quan sát được cánh đồng của Quản Bạ, Quyết Tiến, Thái An, Đông Hà, Cán Tỷ và Bát Đại Sơn. những điểm hành trình nổi tiếng trong các Hành trình Hà Giang, được khách thăm quan yêu thích.
Núi Đôi Quản Bạ, nằm cạnh quốc lộ 4C, cách thị xã Hà Giang 40 km. Giữa núi đá và ruộng bậc thang trùng điệp, nổi lên hai trái núi có hình dáng kỳ lạ, khiến Lữ khách không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ đẹp kỳ vĩ của tạo hóa. Hai trái núi này gắn với truyền thuyết Núi Cô Tiên thi vị.
Quản Bạ - Mèo Vạc - Đồng Văn đang được xúc tiến thành vùng trải nghiệm. Nơi đây, tập trung nhiều dân tộc với nền văn hóa đa dạng, khí hậu mát mẻ, sản vật dồi dào..., có đủ sức để trở thành một vùng nghỉ dưỡng lí tưởng.
Cây Báng, một loài thuộc họ Cau, trông giống loài Dương xỉ thân gỗ, mọc nhiều trên đường vào bản Khâu Lan. Đồng bào dân tộc thường lấy ruột cây, ủ cho lên men làm rượu Báng, vỏ cây thường làm máng dẫn nước.
Cây Sa Mộc, trông gần giống cây Thông, là loài đặc trưng cho rừng đai cao ở vùng Quản Bạ
Cùng canh tác ruộng bậc thang nhưng ruộng của người H'mông ở triền núi dốc, còn ruộng của người Dao thường ở thấp hơn, ven suối dọc thung lũng dưới chân núi
Một gia đình người Dao đang nhổ mạ. Ngay sau đó họ sẽ đưa trâu xuống bừa, đánh bùn khắp ruộng, cấy lúa và bón phân trong cùng một ngày.
Một ngôi nhà sàn điển hình ở thôn Khâu Làn. Người H'mông và Dao ở đây thường làm nhà giống nhau. Nhà của họ làm rất kín, tường làm bằng đất rất dày (40cm) để giữ ấm mùa đông, làm mát trong mùa hè. Mái nhà lợp bằng gỗ hoặc ngói.
Nhà làm kín, nên trong nhà thường rất tối. Điện chưa về đến đây.
Sân của một gia đình người Dao. Do dựng nhà bên dốc núi nên họ ít có sân đất như ở vùng đồng bằng. Sân ở đây cũng chính là sàn, làm bằng tre nứa, thường dùng để phơi ngô, lúa.
Cối xay ngô của người Dao
Chuồng nuôi trâu, bò, lợn, gà thường được dựng ngay trước cửa để dễ quan sát và bảo vệ. Do vậy, cũng ảnh hưởng đến điều kiện vệ sinh (!)
Đồng ào dân tộc ở Quản Bạ đã có thói quen nuôi nhốt trâu bò trong chuồng, cho ăn cỏ tươi trồng được
Một loại cỏ cho bò ăn, thoạt trông khá giống cây ngô vùng đồng bằng
Chè Shan Tuyết được trồng khá nhiều ở Khâu Lan. Cây chè này đã hơn 30 tuổi, và là của "hồi môn" của chị chủ nhà do người bố tặng.
Nước để nấu ăn và tắm giặt được dẫn từ tận trong rừng về bằng ống tre ...Lợn, gà, vịt và...cả người dùng chung máng nước này
Người Dao làm kè ngăn rác trên suối không cho rác, đá trôi xuống ruộng.
Sau rừng nứa này là một bản của đồng bào người H'mông, sống quần tụ gần nhau, trông giống như một thành lũy khép kín...
Phụ nữ H'mông thường tự mình thu hái cây Lanh để dệt váy. Họ dệt quanh năm, bất kỳ khi nào có thời gian rỗi, dệt cho cả chiếc váy họ đang mặc trên người khi xuống chợ. Mỗi năm một người phụ nữ H'mông có thể dệt xong cho mình một chiếc váy.
Cây Chàm - thường được dùng để nhuộm vải sau khi dệt xong...
Một bé trai H'mông đang "giúp" mẹ nhổ mạ...
... Và bé con đi lấy nước cùng mẹ...
Học sinh người H'mông ở bản Làng Tấn
... Ở đây, ngô chỉ trồng trong đá..., có lẽ vì vậy mà người ta gọi là "ngô đá"
Cao nguyên đá Lùng Tám. Nổi lên trên triền núi mênh mông là những khối đá tai mèo, như những bức tường thành hay lô cốt nằm xen lẫn giữa những rẫy ngô xanh ngút ngát...
Cao nguyên đá...nơi những mỏm núi nhô lên trên các triền cao và hòa lẫn vào trong mây trời...
Những con suối chảy từ trên núi xuống tung bọt trắng xóa... Chỉ thiếu những cây hoa Thạch sam nhỏ li ti nữa thôi, nơi đây sẽ chẳng khác gì khung cảnh những cao nguyên nổi tiếng ở Scotland, Vương quốc Anh.
3. Chợ Phiên Đồng Văn
chợ phiên Đồng Văn nằm trong quần thể phố cổ Đồng Văn, đây là trung tâm giao lưu kinh tế, trao đổi hàng hoá và văn hoá lớn nhất ở vùng cao nguyên đá Đồng Văn - Mèo Vạc.Toạ lạc trên một khu rộng lớn, tổng thể kiến trúc hình chữ U, toàn bộ đều sử dụng bằng vật liệu đá, khu chợ Đồng Văn từ lâu đã trở thành nơi hội tụ bản sắc văn hoá của những sắc màu dân tộc nơi cao nguyên địa đầu phía bắc này, là điểm đến không thể thiếu trong các Trải nghiệm Hà Giang.
Mỗi tuần chợ họp một phiên duy nhất vào ngày Chủ nhật. Vào ngày chợ phiên, khu phố cổ vốn nhỏ bé tĩnh lặng trở nên náo nhiệt đông vui như ngày hội với đủ sắc màu sặc sỡ của trang phục người Dao, Mông, Tày, Nùng, Giáy, Lô Lô…, đổ về từ các ngả núi xuống chợ. Họ đem theo những gùi rau, gùi củi, tay dắt lợn, dắt chó… Có người phải đi từ 3 giờ sáng, vượt qua mấy ngọn núi để xuống cho kịp phiên chợ.
Nét độc đáo ở phiên chợ Đồng Văn ở những mặt hàng mà đồng bào mang đến chợ, chủ yếu là nông sản, sản vật trong vùng do họ làm ra. Khác với phiên chợ dưới xuôi là người ta đến chợ để mua bán, đồng bào đến phiên chợ Đồng Văn, ngoài việc mua bán, trao đổi hàng hoá thì chợ còn là nơi để mọi người giao lưu, gặp gỡ.
Đến phiên chợ, thường thì cả nhà cùng đi. Các bà mẹ, người vợ đi chợ để mua sắm; các ông chồng đi chợ để giao lưu uống rượu, ăn thắng cố, thổi khèn; trẻ em theo bố mẹ đi chơi chợ; thanh niên nam nữ đến chợ để giao lưu tìm bạn tình.
Đặc biệt vào các ngày 14, 15, 16 âm lịch hàng tháng, tại khu chợ và phố cổ này còn diễn ra các hoạt động văn hoá sinh động mang đặc trưng riêng của đất và người vùng cao như: Tổ chức cuộc thi chọi chim, trình diễn dệt thổ cẩm truyền thống của các dân tộc trong vùng. Buổi tối, trong khu phố cổ có một số hoạt động thu hút khách chương trình Hà Giang. Đó chính là những nét văn hoá đặc trưng riêng của phiên chợ vùng cao nguyên cực Bắc này.
4. Cao Nguyên Đá Đồng Văn
Cao nguyên Đồng Văn thuộc huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang. một huyện vùng cao biên giới của trung tâm hành trình Hà Giang, huyện lỵ cách thị xã Hà Giang 146km. Huyện có 19 xã thì 9 xã có đường biên giới với Trung Quốc. Mùa đông nhiệt độ có lúc xuống đến 1ºC, nhưng mùa hè nóng nhất chỉ khoảng 24ºC. Bầu trời hầu như quanh năm mưa và mù nên ở đây người dân có câu: "thấy nhau trong tầm mắt, gặp nhau mất nửa ngày" và "đất không ba bước bằng, trời không ba ngày nắng".
Đồng Văn có Lũng Cú được coi là “nóc nhà của Việt Nam”, nổi tiếng về phong cảnh thiên nhiên, trái ngon, dược liệu quý
Ðồng Văn có điểm cực Bắc của Việt Nam tại Lũng Cú. Người ta nói rằng nếu chưa lên Lũng Cú thì coi như chưa đến Ðồng Văn, bởi Lũng Cú là "nóc nhà của Việt Nam" nơi mà "cúi mặt sát đất, ngẩng mặt đụng trời".
Ðồng Văn nổi tiếng về trái ngon: đào, mận, lê, táo, hồng.. về cây dược liệu quý: tam thất, thục địa, hồi, quế.. Ðồng Văn còn nổi tiếng về phong cảnh như núi non, hang động, những rừng hoa đủ sắc màu.. Chính nơi đây đã tạo cho các nghệ sỹ nguồn cảm hứng sáng tác nên những tác phẩm hội hoạ, nhiếp ảnh độc đáo trên thế giới về thiên nhiên: núi rừng, ruộng bậc thang..
Ðến với Ðồng Văn là dịp để thử lòng can đảm của bạn bởi đèo cao vực thẳm, nhiều khi phải đi bộ. Nhưng đổi lại, bạn được những ngày đắm mình với thiên nhiên hùng vĩ, sống bên những con người còn nghèo khó nhưng vẫn tràn đầy niềm vui và hạnh phúc trong cuộc sống. Bạn cũng sẽ được thả hồn trong tiếng khèn, tiếng sáo. Biết đâu nó sẽ làm bạn phải ngẩn ngơ khi rời chốn xa xôi này.
Chương trình Hà Giang sẽ đưa quý khách khám phá vẻ đẹp hùng vĩ diệu kỳ của cao nguyên địa chất đặc biệt của Hà Giang.